Erdem Denk,Egemenliği Tartışmalı Adalar Sorunu: Karşılaştırmalı Bir Çalışma (Kardak, Spratly ve Senkaku/Diaoyu Örnekleri), Ankara, Mülkiyeliler Vakfı, 1999, 284 s.

Arka Kapak

Türk bandıralı kuru yük gemisi Figen Akat'ın 25 Aralık 1995'te Kardak Kayalıkları açıklarında karaya oturması ve sonrasında yaşanan gelişmelerle Türkiye'nin gündemine giren egemenliği tartışmalı adalar sorunu, aslında, uluslararası alanda uzun zamandan beri bilinmekte olan bir uyuşmazlık çeşididir. Bu tür sorunların kimisi uluslararası yargı ya da hakemlik başta olmak üzere çeşitli yöntemlerle çözümlenmiş, kimisi de savaşa varan gerginliklere neden olmuştur. Öte yandan, bu uyuşmazlıklardan bazıları yirmi yıldan uzun bir süredir çözümlenememekte ve günümüzde devam etmektedir.

İşte bu çalışma, günümüzde de sürmekte olan uyuşmazlıklardan üçünü ele almakta ve bu uyuşmazlıkları uluslararası hukukun ilgili kurum ve kuralları bağlamında karşılaştırmalı olarak değerlendirmektedir. Çalışma, bu nedenle, taraflardan hangisinin uluslararası hukuk açısından "haklı" olduğunu belirleyerek uyuşmazlıklar konusunda nihai kararı verme ve söz konusu adaların gerçekte hangi tarafa ait olduğunu belirleme amacını gütmemiştir. Yapılmaya çalışılan, temel olarak, bu tür uyuşmazlıkların karakteristik özelliklerini ve taraf devletlerin uluslararası hukukun ilgili kurum ve kurallarını yorumlayış şekillerini belirlemektir. Öte yanan, bu yöntem, taraf devletlerin kimi yaklaşım ve uygulamalarının uluslararası hukuk açısından geçerliliğini mevcut veriler ışığında tartışılmasını da engellememiştir.

Bu arada, uyuşmazlık konusu olan adaların coğrafi özelliklerine ve stratejik önemlerine de dikkat çekilmiş ve bunların uyuşmazlıkların ortaya çıkışı üzerindeki etkisi irdelenmeye çalışılmıştır. Ayrıca, söz konusu uyuşmazlıkların daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunacağı düşüncesiyle, uluslararası ilişkiler disiplininden de yararlanılmış ve taraf devletler arası ilişkilerin genel durumunun söz konusu uyuşmazlıkların varlığına ve niteliğine etkisi belirlenmeye çalışılmıştır.